sanjam kako lebdim iznad crnog okeana i osluškujem talase koji me dozivaju
najednom padam po ružičastoj izmaglici koja me nosi do Sijetla, i uvodi u crvenu kuću Džimija Hendriksa, a on mi govori da je indijanac iz plemena Hopi koji istražuje kosmičke tajne
i ta crvena kuća polako se pretvara u žutu, primajući sve veći broj gostiju, koji se miješaju i prave gužvu, i svi zajedno sviramo i pjevamo Riders on the Storm
odakle nas nervozni šerif nasilno izbacuje vani, govoreći kako smo nešto pobrkali i da je rokenrol prestao da postoji tog osmog decembra hiljadu devesto osamdesete kad je ubijen Džon Lenon
Paklena pomorandža
tvoj sensorni um poput laserskog zraka iscrtava crne kolutove po mojim dojkama
paklena sam pomorandža
budim se u zoru i s prozora gledam bijele leptire u Hajd parku
ja sam tvoja 3D ljubavnica u pustinji-zemlji čembala i maslačka
Space Oddity
Miki Maus i proteinske pilule lica kao na fotkama Džereda Mankovica
dok ih gleda osjeća se poput kosmonauta koji napušta kapsulu
ulazi u vakuum i pravi crtež čovjeka s raznobojnim očima
Tanja Bakić je pjesnikinja, prevodilac i autorka muzičkih biografija. Prvu knjigu poezije objavila je u petnaestoj godini života. Među časopisima u kojima su zastupljeni njeni stihovi, izdvajaju se: Words Without Borders, Modern Literature, Rochford Street Review, Bosphorous Review of Books, Recours au Poème, Isla Negra, Trafika Europe, Live Encounters, Poem Hunter, New Responsibility. Među brojnim antologijama u kojima su uvršteni njeni stihovi, izdvajaju se Voix de la Méditeranée (Éditions La passe du vent, 2012), World Haiku 2016 (Tokyo: World Haiku Association, 2016), Capitals (New Delhi: Bloomsbury, 2017) iArbolarium: Antologia poetica de los cinco continentes (Bogota, 2019). Djelovi njene doktorske disertacije o Vilijamu Blejku objavljeni su kao poglavlje u naučnoj monografiji William Blake in Europe (London: Bloomsbury, eds Morton Paley and Sibylle Erle), te i u vodećem globalnom naučnom časopisu iz oblastu studija o Blejku –Blake: An illustrated Quarterly (Rochester University, NY, ed. Morris Eaves). Dobitnica je nacionalne stipendije Ministarstva nauke Crne Gore za izvrsnost, te i nagrade Srednjoevropske inicijative za književnost, stipendije britanske Asocijacije za istraživanja u modernoj humanistici, rezidencije Internacionalne kuće autora u Gracu (Austrija), stipendije Foruma slovenskih kultura, Cankarjeve rezidencije u Ljubljani, Traduki rezidencija za gradove Tirana i Novo mesto, a rezidencijalno je takođe boravila i u Pragu, te i u drugim evropskim gradovima. Dva puta je po izboru međunarodnog Žirija istoričara umjetnosti bila izabrana za predstavnika Crne Gore na Bijenalu umjetnika Evrope i Mediterana (Ankora 2013. i Milano 2015). Dva puta je bila pozvana govornica na skupu o Vilijamu Blejku u galeriji Tate Britain (Tejt Britan) u Londonu. Od njenih objavljenih knjiga prevoda, izdvajaju se Don Paterson Lako prizemljenje (Bijelo Polje: JU RVP, 2018) i Rabindranat Tagore Gladno kamenje i druge priče (Cetinje i Sarajevo: OKF i Buybook, 2014).
Odavno sam ostao bez primjerka svoje knjige. Žudeo sam da se sretnemo sa svojom mladošću. U biblioteci sam uzeo roman i pročitao ga za dan. Nakon petnaestak dana rastao sam se od svoga romana. Za tugu moju upita me žena. Iz kutije izvadi primjerak romana koji sam joj darovao prije braka. S nogu sam se začitao. Ganuše me podvučeni redovi. Petnaest godina moja knjiga čekala je svoga Odiseja.
MESARA
Pokraj rijeke žena deca i ja obilježavamo godišnjicu. Djeca beru livadsko svijeće, ćevapi na roštilju mijenjaju boje, postaju crvenkasti, sve jače mirišu na čistom vazduhu. Cio dan ne gasimo vatru. S vijencima na glavama vraćamo se kući, u kolima širi se miris poljskog cvijeća, miris luka i ćevapa. Oko deset sati gledam emisiju iz “kulture”. Gostuju poznati pisci. Večeras, mjesto knjiga, pred gostima nalaze se tanjuri pečenog mesa. Ćevapi u meni rekoše da ne kritikujem mesnatu trpezu. Vodititelj ispriča priču o mafiji koja je od ljudskoga mesa pravila ćevape, za vođe mafije. Ćevapi u mom želucu prevrnuše se. Jedan od pisaca, uz kikot, ubode viljušku u butinu, na tanjuru, i u slast pojede zalogaj. Ćevapi iz mene pokuljaše napolje. Žena, uplašena, upita šta mi je. Pisci ne jedu ljude, rekoh.
OTKUP
Šabanu Šarenkapiću
Pjesnik je na promociji poklonio puno primjeraka knjige, iz malog tiraža. Na trećoj stranici svakom je napisao posvetu. Pisac je za godinu dana ostao bez primjeraka. Bio je zadovoljan jer je upamtio lica čitalaca koji su dobili knjigu. Bilo je više lica nego pjesama u knjizi. Pjesnik nekada dobije želju da čita svoje pjesme. Dok čita, duša svake pjesme posjeti dušu pjesnikovu i pripovjeda o očima čitalaca. Na internetu pisac je slučajno pronašao primjerak svoje knjige. Kako se poklonjena knjiga našla u prodaji, pitao se, pa ju je otkupio. Prodavac knjige istrgnuo je treću stranicu s imenom autora i naslovom. I na sve bacio sumnju.
GLOBALIZACIJA
Pisac je u bilježnici na mobilnom telefonu pisao kratke priče. Dok je pisao trideset prvu priču, bilježnica se napunila. Pisac je slutio da će nedovršena priča biti za antologiju, pa je odlučio da je dovrši. Iz prethodnih priča izbacio je epitete. Nastavio je da piše nedovršenu priču, ali se bilježnica napunila prije njenog kraja. U drugom skraćivanju pisac je u nekim pričama skratio naraciju, ali je posljednja priča tražila još prostora. U trećem pohodu za prostor, pisac je složene glagolske oblike zamijenio prostim oblicima, imenice je zamijenio ličnim zamjenicama. U nekim rečenicama izvršio je elizije, uklonio poređenja, deložirao nekoliko junaka… Trideset prva priča pojela je sve kratke priče i opet nije mogla da stane u bilježnici.
UPOZNAVANJE
Damir se zaljubio u nepoznatu ženu. Pratio je. Saznao je gdje živi, kada izlazi s posla, kojim ulicama ide kući, u koji markat ulazi. U marketu je na ženinoj bluzu pročitao ime Lejla. Ljubav je u Damiru rasla, ali ne i odlučnost da joj priđe. Napisao je pjesmu “Lejla” i potpisao se ispod posljednjeg stiha. U petnaest časova Damir je ušao u veliki market. Ugledao je ženu koju voli. Dok je Lejla uzimala namirnice s police, Damir ubaci pjesmu u njenu torbu i udalji se. Lejla je kod kuće pronašla pjesmu. Dopala joj se. Razmišljala je ko bi mogao biti taj Damir i gdje je mogao da joj ubaci pjesmu u torbu. Vratila se u market i zamolila šeficu da pregledaju snimke od petnaest do šesnaest časova. Šefica je uvela u jednu prostoriju i pustila snimak s kamere. Ubrzo su na monitoru gledale mladića kako ubacije papir u torbu. Vraćale su snimak nekoliko puta. Lejla je pred kraj radnog vremena pogledivala kroz prozor. Ugledala je Damira ispred opštinske zgrade. Spremila se i izlašla. Dok je Damir gledao u radnike koji izlaze iz zgrade, Lejla stade iza njega, ubaci papir u džep od mantila i ode. Damir je čekao dok svi radnici ne izađu. Stavio je ruke u džepove i pošao prema marketu. U desnom džepu pronađe papir, izvadi ga i pročita: “Damire, ako čekaš Lejlu, ona je izašla na sporedni izlaz”.
Koliko je pala priroda da sam pao, pao, baš ničice pao, pred svoj auspuh! I zavapio: Moja muza je tvoj garež! Žao mi je što sam to učinio kad sam tek krenuo na put. Bilo bi u tome više patosa da sam se vratio odnekud, dok je još vruć, dok još podrhtava od astmatičnog brektanja višehiljadukilometarskog gubitka dizela. Negdje, negdje, daleko od svih puteva 66, Bukovskih, Oklopa i inih… Pala bijedna priroda, pala, prije samog polaska u rutinsku, gradsku vožnju.
Vješanje života sa dobrim pogledom na parking
Moja rođena žena ima bore na čelu kao vjeđe nekog surog ratnika. Duboke, crne, ali ona najdeblja nježno sleluja u pitomi val bezbrižne linije, Bolje reći štrika na koji se da objesiti sav onaj veš Što ga je izjutra svog na ruke prala, Bez prakljače, bez korita što se puši na dvorištu, Bez purana koji bi šepetao oko nje Dok mu vrat ne precvika sikirom i frljne je krvavu Natrag na panj, Da bi ga potom sfurila istom onom vodom Iz koje je izronila prakljaču… Nego onako presamićena nad kadom, Jer moja žena na ruke pere samo svoje fine Svilene stvari. Moja rođena žena Kada dođe na posao, Svoj kaput uredno objesi na drveni ofinger, iliti vješalicu, Pa sve to isto tako uredno na drveni čiviluk vješa, Ali brižljivo računa da kaput ima dobar pogled Na parking. Ona parkira, uredno, Iako automobil nema na šta i rašto da objesi. Ima još i mene kojeg ponekad obisne sebi o bjelogrli vrat I vikne, da nije Helena, ali mogao bih biti samo u tom trenutku, Kosmos oko njenog vrata. Uopšte uzev, sve na mojoj rođenoj ženi I u vezi sa njom mene podsjeća na elegantno vješanje života.
Postlectum
Maći Tavaro i Gonsalo M. Tavareš nemaju nikakve veze. Možda tanku u korijenu prezimena i u debljini susjednih polica na kojima im leže suvišci njene poezije i njegove proze.
Tanka je stari kineski pjesnički oblik koji je Tavaro resemantizovala i reaktualizovala.
Tavareš je Bolivijac.
Spone su im jače što su jači moji damari.
Svi su bili zgranuto zapanjeni saznanjem da je Bolivijac. Niko uistinu nije znao za buktanje građanskog rata. Bolivija. Tamo negdje.
Sve što zvuči egzotično budilo je samilost ako pati. Djevojčica iscrtava velike plave skupove malih šarenih krugova. Kada oboji praznine dobije plave balone. I slavi godišnjicu salate.
Naposljetku, čitalačka svijest postradava postlektum, tako da je sasvim nevažno ako se Tavaro i Tavareš nigdje i ni u čemu nisu sreli. Djevojčica presuje balone u pomenutim knjigama. I ćuti kada zagrme mitraljezi.
Bezdušni ja
Sjednem, duša preko puta mene. Ja spustim pogled. Ona mi podigne glavu. Ja zatvorim ćitap. Ona mi otvori sebe. Gledam je takvu – golu, A ona obučena u paperje, Obučena u svašta što ne znam kako se zove. A sve nešto lijepo i meko. Pitam je: Moja li si? Veli da je moja. A ja krenem da je zagrlim – ona mi spusti pogled.
Tvoj stari, Roman Polanski
Rekoh ti to u par navrata: Vidim tvog starog, Romana Polanskog, Nije u zavojima, nije ni u strahovima, Naprotiv, jedan običan stanar svijeta. I njegov dvojnik, strip-junak jedan, Naravno, francuski, (Gdje drugo da počne strip!). I idu ulicom: Roman Polanski, tvoj stari i Njegov strip-junak. Gledam ih od natraške. Smanjuju se i ulica im se za leđima duži. Negdje iza mojih leđa, duži se jedna istorija Crvena i skorjela, na ispucaloj zemlji Od biča koji ne štedi, Koji ne čuje riječi, imena, Samo fijuče bezdušno, negdje u prošlosti Kao skandinavski šestosjekli vjetar. Studenkrvi vjetar. Tvoj stari, Roman Polanski, Smije se široko, kao i njegov strip-junak. Samo što mu od očiju do brade, preko osmijeha Klizi duborez, onog biča, koji jeste i biće. Ako ga ne vidim u skorije vrijeme, Pozdravi starog. Tvog starog, Romana Polanskog.
Jelena Kalajdžija (1986) rođena u Pakracu, Zapadna Slavonija. Školovala se u Donjem Milanovcu, Smederevu, a Filozofski fakultet na Katedri za srpsku književnost i jezik po starom programu završila u Novom Sadu. Na istoj Katedri odbranila Master rad na temu „Književna slika Beograda u Antologiji beogradske priče Aleksandra Jerkova“ pod mentrstvom dr Slobodana Vladušića. Bibliotekarstvom se bavila dugo volonterski, a zatim i profesionalno, prvo u Gradskoj biblioteci u Novom Sadu, a potom u Narodnoj biblioteci „Filip Višnjić“ u Bijeljini, gdje i sada živi i radi. U bibliotekarstvu se bavi najviše istraživanjima novih načina čitanja. Iza sebe ima dva dvojezična bibliotečka priručnika: Pod krovom knjige: društvena odgovornost u okviru poslovanja javnih biblioteka (koautorski sa Bojanom Grujić, Novi Sad, 2014) i Kreatvna konzumacija kulture: novi modusi čitanja (Bijeljina, 2018). Njegujući ljubav prema nauci o književnosti, traganju za različitim manifestacijama grada u književnosti objavljuje tekstove i prikaze u književnoj periodici (Letopisu Matice srpske, Sveskama, Detinjstvu, Tragu, Srpskoj vili i drugima), zbornicima što sa naučnih konferencija ili posvećenim određenim autorima (Leteće violine Milorada Pavića, Čitanje Arkadije Slavice Garonje, Vizije signalizma…), te portalima Novi Polis i Časopis Kult. Trenutno interesovanje kreće se u polju istraživanja slikovnica i glasnog čitanja. Roditeljka je Irini, Jovanu i Magdalini koje ima sa suprugom Igorom.
Si de vampiros se trata, soy la tristeza, la muñeca con los ojos de la niña muerta, o quizá esa horrible corbata sobre la mesa. El tatuaje que no sana, el pedo que el ano no saca, el moco o la caca. Aquí siempre pero etéreo, como las películas que nunca viste, el gato que a tu mamá se llevó, el beso que tu esposa se tragó, la dolorosa derrota en la guerra contra los patos. He llegado. HEDME aquí.
Lo que dirá la crítica o el lector educado sobre este intento de poemario
Flojo desempeño de la selección mayor, dirán los periódicos. FLOJÍSIMO poeta, dirán, aquel que imita la cuecha del otro, sea por diversión, pretensión o, sencillamente, por copión.
¿Qué valor tienen estas líneas, qué valor tienen estas frases, si se trazan con los signos del Otro? ¿Hasta dónde será capaz de llegar? ¿Hasta el Premio Nacional?
Que dios nos salve de afrenta tal, que no puedo respirar, que le den un premio con el cual se pueda comprar un par de zapatos, una astilla, o un hilar,
con versos que le robó a otro que su esposa tragó que a su madre perdió.
No. Eso no debe pasar. Que me lo saquen de acá. Que le prohíban publicar.
Esto no es poesía. Es un atraco.
Poemas cotidianos, en donde se mencionen el café y/o los cigarros, les pongo el check.
Poemas con versos catotosílabos, referencias clásicas, que no hablen en vos, les pongo el check.
Poemas de monstruos o espectros, tomando el estilo de un poeta español famoso, que a la vez es un monstruo o un espectro, les pongo el check.
Poemas con más ritmo que una tanga de Celia Cruz, les pongo el check,
que sepan que soy un poeta latinoamericano.
Poemas filosóficos, con ritmos pegajosos y pedagógicos, les pongo el check.
Lo envuelvo en papel, lo subo al Interné lo mando a certamen
pa’ que gane el Casa de América, aunque sea el de Cuba, o cualquier mierda que lleve el nombre de Pablo Neruda, lo que sea.
Que recuerden, queridos miembros del jurado, que soy latinoamericano, necesito la guita, la money, que me tiendan la mano,
pa’ que me saquen de esta maldita tierra, pa’ hablar mierda de todos con la mano en la pierna de una güilita.
¿Qué son cinco mil o diez mil o veinte mil dólares, para el siguiente José Emilio Pacheco?
Me rompo el lomo, me quiebro el rezo,
que me lo merezco.
Mentí. No soy el próximo José Emilio Pacheco. Soy un poeta medio renco, al cual
se le sale lo colombiano, lo peruano, de donde ustedes quieran, querido jurado.
Mi tierra es su tierra, mi ano es su ano, y así no’lavamo’ la mano,
que se me sale lo cubano, lo dominicano, lo de donde ustedes quieran, querido jurado.
También puedo ser hondureño o salvadoreño, ecuatoriano o boliviano, la clase social que se necesite, hasta acepto el premiopor desquite, pero
Igramo se ritmom na račun gramatike S osećajem na račun simetrije Kladimo se na trenutak, na let duše Kao da nema prošlosti, a sutrašnjica kao bezimena Bacamo dve bele kocke nasuprot večnosti I čekamo…
Ustrajnost
Kad sam ti rekao da si nebo i željezo Odgovorila si mi “za tvoje kosti” Nasmiješila si se i nastavila gledati Preko, s druge strane nas, i svijeta I ono što se prekorava i boli Dalje od težnje za tisuću staklenih zvona Gdje sam samo ja i moje kosti Ti i tvoja pljuvačka Ljubimo se zauvijek Kao raskrsnica Kao znamen Ili ništa I izgorimo kao suza Ispod dugog neba Shvaćajući da je daleko kraj Osmijeha i smisla.
Uzvišeni
Rađaš se iz maka tulipana Pored kamenog zida I u sivom uhu Isipaš mu Sav grohot Sakupljen Po svijetovima U kojima dječaci šetaju bezimeni I slavuji u kljunu drže Plašt rata U kojima vatra liže ponore Sa poskocima sklupčenim u njima ugrušenim od straha…
– Zaista učiš kamen da sanja u bojama!
Izbeglice
(Selam alejkum, Evropo)
Kamenčići kao očnjaci u petama I skoravljenom znoju ispod pazuha Na kom se žedne muve lepe Nastavljaju napred Kroz mutan pogled da mole Za bar suvu krišku hleba Da je kišom nakvase I od srca protrljaju Kako bi mogli da nastave dalje Tamo gde beli golubovi Na latinskom razgovaraju sa nebom. Dvije borbe S mliječnim pogledom mi piješ propuh iz kostiju Zatvaraš oči I liježeš na toplu zemlju krotku Da uzmeš daha Prije zadnje borbe sa mnom do zore Kad krtice budu plesale pod ovim svjetlim mjesecom Ja ću te nalivati gustom hladnoćom Za zadnji put U nepovrat prije nego što krenem A ti skupi snagu I oprosti…
Andrej Al-Asadi je rođen u Londonu 1996. godine. Studirao ekonomiju u Skoplju. Aktivno piše poeziju i prozu, a pripada najmlađoj generaciji makedonske poezije. Objavio je tri knjige poezije: „Midnight blues“, 2014; „Ispod derviške takije“ („Под дервишовото сиќе“), 2018. i „Nebeska geometrija“ („Небесна геометрија“), 2019. U 2018. godini za zbirku pripovedaka „Drugu prošlost“ („Друго минато“) je osvojio nagradu „Novi“ („Новите“) za najbolji debitantski prozni rukopis. Izbor pesama za Enklavu je iz knjiga „Ispod derviške takije“ i „Nebeska pantomima“.
mudo el acecho de la mente por una esperanza húmeda
aguardo y escucho a la musa redundante lloviendo sobre el mar
llueves adentro mío como llueve afuera, con gotas gordas tibias como monedas
solo me queda el recuerdo de tu boca hablándome
en itálicas
al oído.
Sans Serif
Tus lágrimas hablan un idioma inmemorial.
La lengua del destierro y la clausura, del hombre deshabitado de pie frente al fuego.
Déjame hacer guardia ante tu sueño, ser tu testigo, confirmar que sí, que estuviste en este mundo, que hubo cielo en tus ojos y tus manos tocaron una piel sin línea, sin adornos.
No necesito entenderte para alcanzar tu verdad.
Tus lágrimas hablan el idioma tibio y conocido del propio dolor.
Afasia
Puedo verte parado en mi corteza, los ojos amarillos de un lémur asustado, el sol en tu barba. Tus dedos como helechos que crecen eternos entre mi pelo.
Ahí estás, puedo verte, pero no puedo nombrarte.
Cajones, armarios, estantes, frascos. Despeino los libros. Revuelvo las maletas.
Perdóname, no sé. Debo haberlas dejado en el taxi o cuando cambié de cartera. Tal vez se cayeron del balcón la última vez que las lavé.
Las he perdido.
Tendremos que buscar unas nuevas, inventarnos algo. No sé dónde he puesto las letras de tu nombre.
Y te tengo en la punta de la lengua.
La presente selección ha sido sacada del “Las letras de tu nombre” (2019).
You are missed
You leave And take My words with you
Silent The mind´s stalking For a wet hope
I wait for And listen to the muse Redundant Raining over the sea
You rain inside of me As it is raining outside, With fat drops, Lukewarm Like coins.
All I´m left with Is the memory of your mouth Talking to me
In italics To my ears.
Sans Serif
Your tears speak An immemorial language
The tongue Of exile And cloister, Of the deserted man Standing in front of the fire.
Let me Watch over As you sleep, Be your witness, Confirm that you were, You actually were in this world, That there was sky in your eyes, And your hands touched A skin, Without line, without ornaments.
I don´t need to understand you To reach your truth. Your tears speak The warm and known language Of the self-pain.
Aphasia
I can see you Standing on my bark, Your yellow eyes Of a scared lemur, The sun on your beard. Your fingers like fern, Eternal, Growing Among my hair.
There you are, I can see you, But I cannot name you.
Drawers, wardrobes, Bookcases, jars. I dishevel the books. I mess up the bags.
Forgive me, I don´t know. I should have let them in the taxi Or when I changed my wallet. Maybe they fell down the balcony The last time I washed them.
I have lost them.
We will have to look for new ones, Make something up. I don´t know where I have put The letters of your name.
And I have you In the tip Of my tongue.
The following poems have been selected from the book “The letters of your name” (2019).
Elección y traducción a inglés : Edilberto González Trejos. / Selection and translation to English: Edilberto González Trejos.
Esta elección está dedicada a nuestro amigo, poeta Vasco Franco (1960-2021). / This selection is dedicated to our friend poet Vasco Franco (1960 -2021).
Isabel Burgos, Ciudad de Panamá, 1970. Es Licenciada en Comunicación Social, actriz, directora y dramaturga, locutora comercial y entrenadora de actores y no-actores en técnicas teatrales. Ha publicado dos libros de microficciones: Segunda persona y letras minúsculas, así como el libro de poesía Las letras de tu nombre. Su obra ha sido incluida en diversas antologías literarias a nivel nacional e internacional. Sus cuentos han sido publicados en las revistas Maga, El Guayacán, Panorama de las Américas y La Balandra. En 2014 representó a Panamá en la Feria del Libro de Guadalajara. Ha ganado en dos ocasiones el Premio Literario Ricardo Miró, sección teatro, por sus obras Tránsito y Los inocentes.
Isabel Burgos, Panama City, 1970. She is a graduate in Social Communication, actress, director and playwright, commercial broadcaster, and coach in theatrical techniques for both actors and non- actors.She has published two books of minifiction: Segunda persona and letras minúsculas, as well as the poetry book Las letras de tu nombre. Her texts have been included in several literary anthologies, in Panama and abroad. Her short stories have been published in magazines such as Maga, El Guayacán, Panorama de las Américas and La Balandra in Argentina. In the year 2014 she represented Panama as an author in The Guadalajara International Book Fair, Mexico. She has won twice the National Prize of Literature “Ricardo Miró”, in theater for her works, “Tránsito” and “Los inocentes”.
La vida, y su excusa perfecta para la muerte, despierta, fluye a raudales, se ríe de su imagen. El mismo sol que vibra alegre sobre la hierba mojada, permite que la humedad pudra todo inevitablemente. La gente pasa con sus delirios cotidianos en una imitación permanente de la felicidad, asoma sus esperanzas para sobrevivir al caos. La vida se levanta y llora por primera vez tose, gime, susurra, sufre las cicatrices y calla; duerme con el semblante vacío de los exánimes. Tenazmente, en las estrellas, buscó respuestas eternas. En el cieno sembró las semillas que treparon soles. De lodo se llenaron sus mejillas en el estrépito de su caída. Soñó tanto la vida, se gastó tanto, amo tanto, hirió tanto, que un día será contemplada en su osamenta total, y para tantos será un ángel que habitó la tierra, sin culpas, sin odios, sin desventuras ni prejuicios, porque la grandeza pertenece a los muertos silentes. Después del cuerpo y la carne, ya no habrá más.
BOULEVARD 010621
I Así suelen acabar el día y la noche, como dos perros adormecidos por tanta lluvia, en un callejón de luces mortecinas quemadas y amarillas de alumbrar sin ganas. En madrugadas de torcidas pasarelas con mujeres con vestidos cortos y sensuales. Aves nocturnas con gafas oscuras, sin alas; a quienes el destino le enmarcó su silencio. El viento pasa con su armazón de tonada cómplice, deja agua y sal en las mejillas y un mar en el alma. Las canciones atraviesan las paredes de la ausencia, confabulan contra todos con un grito que supura soledad.
II Un hombre vestido como nadie, es público y es actor, cree que ríe, pero llora amargamente sin cesar. ¿Acaso solo le espera la muerte al solitario pierrot que desemboca las babas en el rincón de su sonrisa? Esa andanada de melodías llega para revivir los poemas, se estrellan por el suelo y en los húmedos balcones. Cabizbajo, el borracho trata de incorporar sus penurias y buscar el amor entre la sangre de sus manos vencidas, entre el sudor que ha quedado embarrado en el pavimento.
III Maquilladas de alegría las mujeres, ya sin fuerzas los ebrios, por las estaciones intermitentes, todos andan sin reloj ni luna. No se percatan de la llegada del sol. Tampoco les importa.
TESTAMENTO
Ora por mí, buen amor, porque se ciernen sobre mi cabeza todas las nostalgias que pensaba ya ocultas en los santuarios de la memoria.
Ora por mis horas lúcidas que se enganchaban a las nubes, por los cerros que trepa la hierba dorada, cuando el olor a libro me hizo evadir la muerte.
Ora al infinito por mi camino. Por el retorno a la matriz de la madre. Ya no soporto la vida colgada en carteles ni la vanidad que flota en las ciudades.
Ora por mí, por mi alma. Hasta el sol se me ha hecho anónimo; es solo un agujero de fuego que se traga la luz y la vomita sobre nuestras miradas.
Ora por mí, buen amor, que hoy me reclama el universo y ya no entiendo el origen de tu voz solo tengo el filo de esta daga.
Esta selección pertenece al libro Cancionero de los suicidas. Tres canciones para cantar después de morir, Panamá, 2021.
POST MORTEM
Life and her perfect excuse for death, Awakens, flows in torrents, laughs at her image. The same sun that happily pulses upon the wet grass, Lets the moisture rot everything helplessly. People go by with their everyday delusions In a permanent imitation of happiness, Leaning out their hopes to survive chaos. Life stands up and cries for the first time Coughs, moans, whispers, suffers the scars and keeps silent; Sleeps with the empty countenance of the lifeless. Tenaciously, in the stars, she looked for eternal answers. In the mire she sown the seeds that climbed upon suns. Her cheeks were filled with mud in the fuss of her fall. Life dreamt so much, she spent so much, she loved so much, she hurt so much, That one day everyone will gaze at all of her bones, And then for many she will be an angel who dwelled on Earth, Without guilt, without hate, without misfortune or prejudice, Because greatness belongs to the silent dead men. After the body and the flesh, there will be nothing more.
BOULEVARD 010621
I This is how day and night use to end, Like two drowsy dogs, out of so much rain, In an alley of dim, burnt, yellow lights, Out of the lack of desire to illuminate. In small hours of twisted catwalks With women in short and sexy dresses. Wingless night birds, wearing sunglasses; Whom destiny defined their silence. The wind passes with his frame of accomplice tune, Leaving water and salt on the cheeks and a sea in the soul. The songs pierce the walls of the absence Collude against everyone with a scream festering loneliness.
II A man dressed like nobody, he is the audience and the actor, He believes that he smiles, but cries bitterly and unceasingly. Perhaps, is it only death waiting for lone pierrot, whose spittle flows into in the corner of his smile? This bashing of melodies comes to recall the poems, They crash against the ground and the humid balconies. Crestfallen, the drunkard tries to sit up his scarcities, Among the sweat that´s left spattered in the pavement.
III Women have put on themselves the makeup of happiness, The drunk men no longer with strength. Through disperse stations, They all walk by with no watch and no moon. They don´t notice the rise of the sun. They don´t care either.
TESTAMENT
Pray for me, good love, Because over my head are hanging All the nostalgias that I thought they were concealed In the Sanctuaries of the memory.
Pray for my lucid hours, Fastened to the clouds, Through the hills where the golden grass climbs, When the smell of books made me elude death.
Pray to the infinite for my path, For the return to the mother´s womb. I can´t stand life hanging on posters Nor vanity floating over the cities.
Pray for me, for my soul. Even the sun has become anonymous to me; It is only a pit of fire swallowing the light, Throwing it out over our looks.
Pray for me, good love, For today the universe demands for me And I no longer understand the source of your voice I only have the blade of this dagger.
This selection belongs to the book “The Suicidals´ Songbook. Three songs to sing after dying”. (Panama, 2021).
Elección y traducción a inglés : Edilberto González Trejos. / Selection and translation to English: Edilberto González Trejos.
Esta elección está dedicada a nuestro amigo, poeta Vasco Franco (1960-2021). / This selection is dedicated to our friend poet Vasco Franco (1960 -2021).
Alcides Fuentes, David, Chiriquí, República de Panamá, 1973. Miembro del Movimiento de Cantautores de Panamá, Tocando madera, la gira, con quienes graba el disco Tocando madera la gira volumen 1. Ha publicado, en poesía, “Los acertijos de Sofía”, ganador del Premios IPEL, 2017, y “Estuve antes”, 2018, Editorial La Chifurnia, El Salvador. En cuento “La dama teje un sol sobre el arado”, ganador de los Premios IPEL, 2019. Es un artista multidisciplinario que ha incursionado en las artes escénicas y plásticas.Coordinador del Departamento de Arte y Cultura, MEDUCA, Chiriquí. Presidente del Movimiento Literario “Furtivos, literatura, arte, cultura”.
Alcides Fuentes, David, Chiriquí, Republic of Panama, 1973. Member of the Singer-Songwriters´ Movement of Panama “Tocando Madera. La gira”, with whom he has recorded the album “Tocando madera la gira volumen 1” (2011).He has published the following books, in poetry: “Los acertijos de Sofía”, winner of the IPEL Awards, 2017, and “Estuve antes”, 2018, Editorial La Chifurnia, El Salvador; in short story:“La dama teje un sol sobre el arado”, winner of the IPEL Awards, 2019. He is a multidisciplinary artist who has ventured into both scenic and plastic arts. Coordinator of the Department of Arts and Culture of the Ministry of Education, MEDUCA, in the province of Chiriquí. He is also the President of the Literary Movement “Furtivos: literature, arts and culture.”
Camino a la ciudad, tu boca y la mía, lamentan ser parte del festín: venció el becerro de oro, la centuria ha sido del mundo, nuestra cadena se arrastra como sílaba dormida. Perdimos la paz boscosa, rompimos el pacto. Somos reyes sin trono en este paraíso de hojalata.
(del cuaderno “Espejos”)
Cotidianas en serie
Ser cauto, un ser pensante que sabe de sobra, una máquina para cerrarlos los ojos y acumular consideraciones. una máquina para acumular una casa, un auto, mostradores y vitrinas, un ser que va de un corral a otro contando almas como mercancía, un ser consagrado al hecho diario de catalogar la vida. Ser cauto, un ser pensante que sabe de sobra repetir su maquinal herencia.
(Del cuaderno “Desertores de alborada”)
Heredades del fuego
El suicidio de un jubilado por la crisis desata la ira en Grecia Diario El País, España
Un anciano se ha disparado en la sien. Adentro de su bolsillo guarda una nota que habla del patrimonio de un pueblo adueñado por dioses monstruosos.
Se escucha detonada la explosión. Se empieza a ser polvo antes que cólera, unos mueren antes que llegue la muerte.
Los viejos mueren por un tiro en la cabeza, allá o acá sin heredad, sumando la cifra de una guerra que en cualquier bolsillo incendia.
(Del cuaderno “Desertores de alborada”)
One hundred years
Heading for the city, your mouth and mine, They regret to be part of the feast: The gold calf won, The century has been of the world, Our chain is dragging Like a sleeping syllable. We lost the wooded peace, We broke the covenant. We are kings without throne In this paradise made of tinplate.
(from the notebook “Mirrors”)
Serial routines
To be cautious, A thinking being who knows full well, A machine for closing eyes and gathering considerations. A machine for gathering a house, a car, counters and shop windows, A being swaying between a pen to the other counting souls as merchandise, A being devoted to the daily fact of cataloguing life. To be cautious, A thinking being who knows full well How to repeat his mechanical legacy.
(From the notebook “The dawn deserters”)
The Fire´s estates
The suicide of a pensioner because of the crisis unleashes the rage in Greece Diario El País, Spain
An old man has shot himself in the temple. In his pocket he keeps a note About the heritage of a people Seized by monstruous gods.
Triggered, the explosion is heard. One begins to be dust before rage, Some die before death arrives.
Old men die of a shot in the head, Here or there without estate, Adding up to the numbers of a war That sets fire to any pocket.
(From the notebook “The dawn deserters”)
Elección y traducción a inglés : Edilberto González Trejos. / Selection and translation to English: Edilberto González Trejos.
Esta elección está a nuestro amigo, poeta Vasco Franco (1960-2021). / This selection is dedicated to our friend poet Vasco Franco (1960 -2021).
Eyra Harbar, Almirante, provincia de Bocas del Toro, Panamá, 1972. Poeta, narradora y escritora de literatura infantil y juvenil. Su trabajo literario ha sido publicado en estudios y antologías nacionales e internacionales, así como ha sido reconocido en varios premios nacionales en poesía y de literatura infantil/juvenil. Licenciada en Derecho y Ciencias Políticas. Ha publicado los poemarios Paraíso quemado(2013), Espejos (2003), Donde habita el escarabajo (2002), el libro de minificción No está de más (2018) y Cuentos para el planeta (2020) en poesía infantil.
Eyra Harbar, Almirante, Bocas del Toro province, Panama, 1972. Poetess, storyteller and writer of Child and Adolescent Literature. Her literary work has been published in national and international studies and anthologies, as well as distinguished with several national prizes of poetry and child and adolescent literature. She is a Law and Political Sciences Graduate. She has published the following poetry books: Paraíso quemado(2013), Espejos(2003), Donde habita el escarabajo (2002), the minifiction books No está de más (2018) and Cuentos para el planeta (2020) in children´s poetry.
La escarcha de la aurora se perfila en tu velo de alabastro.
Fuiste lágrimas silvestres poblabas los caminos del otoño despertabas al ocaso y con hábil sutileza seducías mariposas, amantes en exilio–.
Sobre la hiedra se alzaban tus manos como espumas de una ola prematura lánguida dulce desnuda y fulgurante.
Y al final de tu historia olvidas tu pasado y transformas en pétalos tus párpados marchitos.
2.
Un navío hecho de hojas se despide hacia la vastedad de la laguna.
El sol aguarda.
3.
Resuelta caminas hacia el espacio donde se visten mis tinieblas: entras sin temor en la oscuridad.
Tus manos reconocen los senderos abatidos de mi viaje y descansan imitando al ocaso.
Tal vez recibas de mis manos un alba de azul y de azucena.
Tal vez mi pecho lacerado por el olvido encuentre tus brazos como ola y litoral.
Unpublished
1. The frost of the dawn Is outlined in your veil of alabaster.
You were tears in the wild Crowding the grey roads of autumn Awaking at dusk Seducing butterflies With your clever tenderness, Lovers in exile-.
Upon the ivy your hands did raise, Like sea foams of a premature wave, Feeble Sweet Nude and bright.
And at the end of your story, you forget your past Turning your withered eyelids Into petals.
2. A ship made of leaves bids farewell, Toward the vastness of the pond
The sun awaits.
3. Resolute You walk towards the space Where my darkness Is clothed: You enter fearless into the night.
Your hands recognise The downhearted paths of my journey And rest An imitation of sunset.
Perhaps you will receive From my hands a dawn Of blue, a dawn of white lily.
Perhaps my chest, Hurt by oblivion, Shall find your arms As wave and shore.
Elección y traducción a inglés : Edilberto González Trejos. / Selection and translation to English: Edilberto González Trejos.
Esta elección está dedicada a nuestro amigo, poeta Vasco Franco (1960-2021). / This selection is dedicated to our friend poet Vasco Franco (1960 -2021).
Samuel Robles, Ciudad de Panamá, 1974. Compositor, director de orquesta, educador y escritor panameño. Su música ha viajado por el mundo, siendo ejecutada o grabada por orquestas, grupos de cámara y solistas tales como la Orquesta Sinfónica de Guanajuato, la Sinfónica Venezuela, Dal Niente Ensemble, Violet Duo, Carmen Borregales, Eddy Marcano, Ana Catalina Ramírez, Marco Antonio Mazzini, Roberto Alonso Trillo, Laurel Zucker, Pacifica String Quartet o la Sejong Dream Tree Orchestra de Corea. Ha dirigido orquestas en Norte, Centro y Suramérica, trabajando principalmente con músicos jóvenes y programas de desarrollo social a través de la música. En 2018 obtuvo el Premio Roque Cordero de Composición en su versión inaugural por su obra Réquiem por los hijos del cañaveral para coro mixto y percusión – dos años más tarde repite con Cantata para un soldado, para soprano y ensamble mixto. Sus obras Sur para Banda Sinfónica, Veraguas para Orquesta Sinfónica y Danza de la Aurora para arpa han recibido mención de honor en dicho concurso. Sus composiciones son publicadas por Cayambis Music Press. Robles es profesor de la Universidad de Panamá, donde enseña en las áreas de Literatura Musical, Dirección Musical y Teoría Musical. Es pianista y acordeonistade Los Guayas y ha participado en álbumes como acordeonista, compositor, arreglista y director. Es doctor en composición musical (North West University) y posee maestrías en Musicología Histórica con concentración en música medieval y renacentista (University of Chicago) y en composición musical (University of Cincinnati-College Conservatory of Music). Es miembro investigador del Grupo Salamanca de Investigación en Museos y Patrimonio Iberoamericano (GSIM). Como escritor, ha publicado libros de cuentos y poesía, obteniendo en diversas ocasiones premios a nivel nacional. Ofrece talleres de escritura creativa, ha fungido como jurado de concursos nacionales de literatura y su obra ha sido seleccionada para diversas antologías, tales como “Cuentos de Panamá”, editado por la Universidad de Zaragoza. Robles ha sido publicado por el Instituto Nacional de Cultura, la Fundación Signos, Ediciones El Duende Gramático y por la Sociedad de Estudios Medievales y Renacentistas de Sudáfrica, entre otros.
Samuel Robles, Panama City, 1974. Composer, orchestra conductor, teacher and writer. His music has travelled around the world, performed or recorded by orchestras, chamber groups and solo artists such as the Symphonic Orchestra of Guanajuato, the Venezuela Symphonic, Dal Niente Ensemble, Violet Duo, Carmen Borregales, Eddy Marcano, Ana Catalina Ramírez, Marco Antonio Mazzini, Roberto Alonso Trillo, Laurel Zucker, Pacifica String Quartet, or the Sejong Dream Tree Orchestra of Korea. He has conducted orchestras in North, Central and South America, working mainly with young musicians and programs of social growth through music. In 2018 he received the Roque Cordero Award for Musical Composition for his work Réquiem por los hijos del cañaveral for mixed choir and percussion, two years later he is awarded again with Cantata para un soldado for soprano and mixed ensemble. His works Sur for symphonic band, Veraguas for symphonic orchestra and Danza de la Aurora for harp, have received honourable mention in the before mentioned contest. His compositions are published by Cayambis Music Press. Robles is professor at the Universidad de Panamá, teaching Musical Literature, Musical Conduction and Musical Theory. He is the pianist and accordionist of Los Guayas, participating in recordings as accordionist, composer, musical arrangement and direction. He has a Ph.D. in musical composition (North West University) and master degrees in Historical Musicology, stressing on medieval and renaissance music (University of Chicago) and musical composition (University of Cincinnati-College Conservatory of Music). He is member as researcher in the Grupo Salamanca de Investigaciónen Museos y Patrimonio Iberoamericano (GSIM). As a writer he has published short story and poetry books, receiving several nationwide awards in many occasions. He offers creative writing workshops, serving also as jury in several national literary contests. His texts have been selected for diverse anthologies, such as Cuentos de Panamá, published by the Universidad de Zaragoza. The author has been published by The Panamanian Instituto Nacional de Cultura, the Fundación Signos, Ediciones El Duende Gramático and by the Society of Medieval and Renaissance Studies in South Africa, among others.
Fragment 